Grób w Newark
ażdy kto interesuje się historią polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii zna cmentarz w Newark. Tamtejsze groby, Polski Krzyż, pod którym pochowano generała Sikorskiego. Również po wojnie spoczęło tam wielu lotników. Gabszewicz, Jeka, Krzystek, Makowski, ich groby znajdują się właśnie w Newark. Czy na największej polskiej, lotniczej nekropolii w Anglii mógł więc znajdować się bezimienny grób polskiego lotnika? Niestety tak, ale z Państwa pomocą udało się to zmienić.
Henryk Bolcewicz
rodził się 12 września 1919 r. w Petersburgu. Po ukończeniu Szkoły Handlowej wstąpił do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Bydgoszczy. W 1939 r. ukończył ją jako pilot myśliwski. Został przydzielony do 151 Eskadry Myśliwskiej 5 Pułku Lotniczego w Lidzie. 1 sierpnia został przeniesiony do 53 Eskadry Obserwacyjnej. W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. wykonywał loty na rozpoznanie i kierował ogniem artylerii. Po 17 września przekroczył granicę z Rumunią. We Francji skierowano go do grupy Rouen gdzie szkolił się na bombowcach Leo 45. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii, od 26 czerwca 1940 r., przebywał w Bazie Lotnictwa Polskiego w Blackpool. 15 lipca rozpoczął szkolenie w 12 Jednostce Szkolenia Bojowego (OTU) w Benson. W kwietniu 1941 r. otrzymał przydział do 301 Dywizjonu Bombowego. 8 listopada w czasie operacji na Mannheim lądował przymusowo w Niemczech. Dostał się do niewoli. Do Anglii wrócił w maju 1945 r. Po wojnie ukończył kurs kreślarski i pracował na kierowniczych stanowiskach w przemyśle. Wraz z żoną, June Bolcewicz, mieszkał w Lincoln. Nie mieli dzieci. Pracował społecznie. Był długoletnim prezesem Koła Stowarzyszenia Lotników Polskich w Lincoln. Zmarł 22 kwietnia 2013 r. Był odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz Medalem Lotniczym.
zięki pomocy Shauna Noble z Friends of Newark Cemetery oraz Newark Council udało nam się ustalić dokładne położenie grobu chorążego pilota Henryka Bolcewicza. Jego prochy, wraz z prochami żony, zostały złożone wśród innych grobów członków Stowarzyszenia Lotników Polskich pochowanych w Newark. To te puste miejsce na zdjęciu poniżej. Obok portret naszego bohatera z okresu jego służby w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii.
Na podstawie dokumentów udostępnionych przez Newark Town Council udało się ustalić miejsce pochówku jeszcze jednego weterana, Adama Franciszka Marcinkiewicza.
Adam Franciszek Marcinkiewicz
rodził się 16 listopada 1914 r. w Gliniku Mariampolskim. W 1934 r. zdał egzamin dojrzałości w Gimnazjum Państwowym im. Marcina Kromera w Gorlicach. Pod koniec września 1934 r. został skierowany na kurs unitarny do Szkoły Podchorążych Piechoty, na którym przebywał do października 1935 r. Obowiązkową służbę zakończył w stopniu kaprala podchorążego. W kolejnych latach brał regularnie brał udział w ćwiczeniach rezerwy. 1 stycznia 1938 r. otrzymał promocję do stopnie podporucznika. Pod koniec sierpnia 1939 r. został zmobilizowany. Początkowo został przydzielony do 1 Pułku Strzelców Podhalańskich na dowódcę plutonu, następnie do Batalionu Obrony Narodowej Gorlice. Brał udział w bitwie pod Krościenkiem Wyżnym koło Krosna. W czasie wycofywania się w kierunku Lwowa w czasie walk w rejonie m. Rodatycze dostał się do niewoli.
Z niewoli uciekł dwa tygodnie później i wrócił do Gorlic, gdzie ukrywał się przed Niemcami do 2 listopada 1939 r. 10 listopada 1939 r. wraz z grupą osób cywilnych przekroczył granicę węgierską. Na terenie Węgier przebywał w obozach do końca 1939 r., następnie, zarządzeniem władz polskich, przedostał się do Grecji i dalej do Francji, gdzie przybył na początku maja 1940 r. Po upadku Francji pod koniec czerwca 1940 r. przybył do Wielkiej Brytanii gdzie otrzymał przydział do 7 Batalionu Kadrowego Strzelców. W okresie od września 1941 do listopada 1943 r. służył w brytyjskim 4th Battalion Nigeria Regiment (4 Batalionie Pułku Nigeryjskiego), który stacjonował w Afryce Zachodniej w ramach Zachodnioafrykańskich Sił Granicznych (WAFF – West African Frontier Force). W związku z planami inwazji na kontynent został przeniesiony do Anglii, gdzie otrzymał przydział do 8 Batalionu Strzelców 3 Brygady Strzelców 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka. W tym samym czasie otrzymał awans do stopnia porucznika. Wraz z 1 Dywizją Pancerną brał udział w walkach we Francji i Belgii. 8 września 1944 r. podczas zaciętych walk o wyzwolenie miasta Thielt został ciężko ranny tracąc prawą rękę. Z powodu odniesionych ran został skreślony ze stanu Dywizji Pancernej i przeniesiony do Wielkiej Brytanii, gdzie przebywał w szpitalu. W maju 1947 r. został skierowany do Domu Inwalidów w Birkenhead. W styczniu 1948 r. wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, którego celem było przygotowanie polskich żołnierzy do życia w cywilu.
Ceremonia odsłonięcia tablic na cmentarzu w Newark
lutego na cmentarzu w Newark odbyła się zorganizowana przez LHG „First To Fight” uroczystość poświęcenia nagrobków spoczywających tam dotychczas bezimiennie weteranów.
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | |||||
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | |||||
Projekt zrealizowany we współpracy